برنامۀ مدون آموزش ویولن۱

روش آموزش در نوازندگی ویولن در کنار عواملی چون استعداد فردی، تمرین با برنامه و مستمر، مطالعه و شنیدن آثار موسیقی می تواند زمینه ساز بروز موفقیت و توانمندی در زمینه نوازندگی، ایجاد خلاقیت و رسیدن به آفرینش هنری در سطوح بالاتر در افراد گردد. از اینرو آموزش هدفمند، دارای جایگاهی بی بدیل در نوازندگی است.

فراگیری نوازندگی ویولن چون گذر از مسیری طولانی و زیباست که با عبور هوشیارانه از پیچ و خم آن می توان به آرزوهای این شاخه از هنر دست یافت. در این راستا دستیابی به نظم کاری، ایجاد چشم انداز در جهت آگاه سازی هنرجوی علاقه مند به تحصیل نوازندگی و مشخص ساختن اهداف معین قابل دسترسی به عنوان دستمایه ای از کامیابی، از عوامل عبور هوشیارانه از این مسیر است.

با توجه به مسائل مورد اشاره، نگارنده مصمم به تدوین برنامه ای در زمینه آموزش نوازندگی ویولن گشتم. این برنامه که حاصل تلاش بنده در زمینه نوازندگی و تدریس این ساز در سالیان اخیر بوده است با بهره گیری از منابع و کتب معتبری است که از گذشته مورد اقبال مدرسین این ساز بوده است و سابقه تدریس طولانی مدت کتب منتخب این برنامه توسط اساتید، نشان از کارسازی این کتب دارد.

در اینجا باید خاطر نشان سازم هرچند ویولون به دلایلی چون قدمت ساخت چند صد ساله، سطح بالای توانمندی در اجرای تکنیک های گوناگون سازی ملل مختلف و… دارای کتب آموزشی بسیار متعددی است و به طبع نمی توان از تمامی این کتب برای آموزش بهره جست. لذا نگارنده با در نظر گرفتن این موضوع سعی بر بهره گیری از کتبی نمودم که بیشترین میزان سودمندی را برای هنرجویان دارا باشد.

از مشخصات کلی “برنامه مدون آموزش ویولن”، مشخص ساختن جلساتی با دستور آموزشی معین و برای رسیدن به سطحی مشخص در نوازندگی است، که شامل بدست آوردن توانایی در زمینه اجرای تکنیک های مختلف دست راست و چپ، فراگیری تنالیته های مختلف مورد استفاده در نوازندگی ویلن کلاسیک و اجرای قطعات است.

این برنامه مبتنی است بر چهارترم آموزشی جداگانه، که هر یک دارای بیست جلسه یک ساعته هفتگی می باشد و بنابراین، برای “هشتاد جلسه”،برنامه جداگانه موضوعی در نظر گرفته شده است.( لازم به یادآوری است که در موارد خاصی که مشغله کاری- تحصیلی یا عدم توانمندی هنرجو در دستیابی به مهارت اجرایی درس های موضوع جلسات، در مدت زمان یک هفته محقق نمی گردد پیشرفت در برنامه تا رسیدن به سطح نسبی مناسب می تواند به تاخیر افتد و روند اجرای کار با ترتیب مورد نظر در برنامه، با سرعت کمتر دنبال گردد.)

هم راستا با پیشرفت هنرجو در این برنامه، قطعات مختلفی برای اجرا در نظر گرفته شده است که سطح فنی این قطعات، هم تراز با توانمندی کسب شده در طی جلسات آن ترم می باشد( قطعات در نظر گرفته شده از ترم دوم آغاز می گردند ).

بدیهی است با پیشرفت در برنامه و ایجاد توانمندی بیشتر در هنرجو، بر میزان تنوع درس ها و قطعات هر ترم افزوده می گردد.

*لازم به یادآوری است که پیش نیاز شروع این برنامه، گذراندن موفق جلد اول کتاب آموزش لو ویولن ماتیو کریک بوم در دوره مبتدی است./

” ترم اول ”
چشم انداز ترم:
آشنایی و فراگیری مهارت های کلی دست چپ در زمینه نواختن گام های پوزیسیون اول:
سل ماژور، لا ماژور،لا بمل ماژور، سی ماژور، سی بمل ماژور، دو ماژور، ر ماژور، می ماژور، می بمل ماژور، فا ماژور، سل مینور، دو مینور، فا مینور، لا مینور، رمینور.

منابع ترم اول:
۱- مجموعه کتاب های لو ویولن کریک بوم از” انتشارات چنگ” .

امتحان پایان ترم:
اجرای صحیح هر دو هم نوازی زیر:
۱- هم نوازی شماره ۳۱ از کتاب لو ویولن ۲
۲- هم نوازی شماره ۴۶ از کتاب لو ویولن شماره ۳

برنامه جلسات ترم اول:
الف- آشنایی با گام سل ماژور:
شامل: بررسی کلیات این گام و مهارت یابی هنرجو در اجرای آن، تغییر سیم های این گام، آموزش فواصل هفتم، هشتم و جهش سیم در این گام، تعویض سیم با آرشه های لگاتو
_موضوع جلسه ۱/۱:
دروس شماره ۸۸ الی ۹۵ و هم نوازی شماره ۱۷ از کتاب لو ویولن ۲
_موضوع جلسه ۲/۱:
دروس شماره ۹۶ الی ۹۸ و هم نوازی شماره ۱۸ و ۱۹ از کتاب لو ویولن ۲
_موضوع جلسه ۳/۱:
دروس شماره ۱۱۹ الی ۱۲۱ وهم نوازی شماره ۲۵ از کتاب لو ویولن ۲
_موضوع جلسه ۴/۱:
دروس شماره ۱۲۴ الی ۱۳۱ و دروس ۱۱۷ الی ۱۱۹ از کتاب لو ویولن ۲
_موضوع جلسه ۵/۱:
درس شماره ۱۳۲ و هم نوازی شماره ۲۶ از کتاب لو ویولن ۲ و دروس شماره ۱۶۴ و ۱۶۵ کتاب لو ویولن ۳
ب- آشنایی با گام ر ماژور:
شامل:بررسی کلیات این گام و مهارت یابی هنرجو در اجرای آن، آموزش نواختن فواصل پنجم( کنت ).
_موضوع جلسه ۶/۱:
دروس شماره ۱۰۰ الی ۱۰۳ و درس شماره ۱۰۹ وهم نوازی شماره ۲۰ از کتاب لو ویولن ۲
_موضوع جلسه ۷/۱:
دروس شماره ۱۰۴ الی ۱۰۸ و از کتاب لو ویولن ۲ و دروس شماره ۱۶۸ و ۱۶۹ و ۱۷۰ از کتاب لو ویولن ۳
پ- آشنایی با گام لا ماژور:
شامل:بررسی کلیات و اجرای فاصله هشتم در این گام،مهارت یابی در این تونالیته.
_موضوع جلسه ۸/۱:
دروس شماره ۱۳۳ و ۱۳۴ و ۱۳۶ الی ۱۳۹ و هم نوازی شماره ۲۸ از کتاب لو ویولن ۲
_موضوع جلسه ۹/۱:
هم نوازی شماره ۲۷ ودروس شماره ۱۳۵ و ۱۴۰ از کتاب لو ویولن ۲ وهم نوازی شماره ۳۸ از کتاب لو ویولن ۳
ت- آشنایی با گام می ماژور و سی ماژور
شامل: آشنایی و مهارت یابی در این گام
_موضوع جلسه ۱۰/۱:
درس شماره ۱۹۴ و هم نوازی های شماره ۵۳ و ۵۴ و دروس شماره ۱۹۷ الی ۱۹۹ و هم نوازی شماره ۵۶ از کتاب لو ویولن شماره ۳
ث- آشنایی با گام دو ماژور:
شامل:بررسی شکل به عقب کشیده انگشت اول کلیات این تونالیته، مهارت یابی در این گام، اجرای فواصل ترکیبی دهم و مهارت یابی در این گام.
_موضوع جلسه ۱۱/۱:
درس شماره ۱۱۱ الی ۱۱۷ وهم نوازی شماره ۲۲ از کتاب لو ویولن ۲
_موضوع جلسه ۱۲/۱:
هم نوازی شماره ۲۴ و ۲۱ از کتاب لو ویولن ۲ و درس شماره ۱۶۶ از کتاب لو ویولن ۳
_موضوع جلسه ۱۳/۱:
دروس شماره ۱۴۶ الی و ۱۴۸هم نوازی شماره ۲۳ از کتاب لو ویولن ۲ و درس شماره ۱۶۷ از کتاب لو ویولن ۳
ج- آشنایی با گام لا مینور:
شامل: بررسی کلیات و مهارت یابی در این گام
_موضوع جلسه ۱۴/۱:
دروس شماره ۱۴۱ الی ۱۴۵ و هم نوازی شماره ۲۹و ۳۰ از کتاب لو ویولن ۲
چ- آشنایی با گام فا ماژور و رمینور
شامل:بررسی کلیات و مهارت یابی در گام فا ماژور، آشنایی و مهارت یابی در گام ر مینور
_موضوع جلسه ۱۵/۱:
دروس شماره ۱۵۰ الی ۱۵۵ و هم نوازی شماره ۳۱ از کتاب لو ویولن ۲
موضوع جلسه ۱۶/۱:
دروس شماره ۱۷۱ الی ۱۷۵ و هم نوازی شماره ۴۱ از کتاب لو ویولن شماره ۳
ح- آشنایی با گام سی بمل ماژور و سل مینور
شامل:بررسی کلیات گام، آشنایی با گام کروماتیک ومهارت یابی در اجرای گام
_موضوع جلسه ۱۷/۱:
دروس شماره ۱۷۶ و ۱۷۸ و ۱۷۹ وهم نوازی شماره ۳۹ و ۴۰ و ۴۴ و ۴۵ از کتاب لو ویولن شماره ۳
_موضوع جلسه ۱۸/۱:
دروس شماره ۱۸۱ و ۱۸۲ و هم نوازی شماره ۴۶ از کتاب لو ویولن شماره ۳
خ- آشنایی با گام می بمل ماژور و گام دو مینور
شامل:مهارت یابی در اجرای این گامها
_موضوع جلسه ۱۹/۱:
دروس شماره ۱۸۳ الی ۱۸۷ و هم نوازی شماره ۴۸ و ۵۰ از کتاب لو ویولن شماره ۳
د- آشنایی با گام لا بمل ماژور و فا مینور
شامل:مهارت یابی در اجرای این گامها
_موضوع جلسه ۲۰/۱:
دروس شماره ۱۸۸ الی ۱۹۳ و هم نوازی شماره ۵۲ از کتاب لو ویولن شماره ۳
< پایان ترم اول >
این مطلب نخستین بار در مجلۀ موسیقی گفتگوی هارمونیک منتشر گردیده است